Bartolomé de las Casas (tiếng Tây Ban Nha: [baɾtoloˈme ðe las ˈkasas]  ( nghe); 11 tháng 11 năm 1484[1] – 18 tháng 7 năm 1566) là một địa chủ, thầy dòng, linh mục, và giám mục người Tây Ban Nha sống vào thế kỷ thứ 16, nổi tiếng trong vai trò là một nhà sử học và nhà cải cách xã hội. Ông đến thuộc địa Hispaniola với tư cách là một giáo hữu và sau này trở thành thầy linh mục dòng Anh Em Giảng Thuyết. Ông được bổ nhiệm làm Giám mục cư trú đầu tiên của Chiapas, và là người đầu tiên được phong chức "Đức phù hộ người Anh-điêng". Trước khi mất ông đã để lại cho hậu thế một kho tàng đồ sộ các tác phẩm sử học, đáng nhớ nhất với hai cuốn Brevísima relación de la destrucción de las Indias (tạm dịch: Vắn lược cuộc diệt trừ người Anh-điêng) và Historia de Las Indias (tạm dịch: Lịch sử người Anh-điêng), ghi lại những thập kỷ sơ khởi của quá trình thuộc địa hóa Tây Ấn và mô tả chi tiết tội ác tày trời của thực dân châu Âu đối với người bản xứ châu Mỹ.[2]Với tư cách là một trong những lưu dân Tây Ban Nha (và châu Âu) thế hệ đầu đến định cư châu Mỹ, Las Casas ban đầu cũng tham gia vào cái quá trình thuộc địa hóa tàn khốc ấy, nhưng sau cùng đoạn tuyệt với nó do ghê tởm trước hoàn cảnh lạm dụng thổ dân của những kẻ thực dân.[3] Vào năm 1515, ông giải thoát cho các nô lệ Anh-điêng và khước từ thái ấp encomienda, sau này tâu trước Vua Charles I của Tây Ban Nha đòi quyền lợi cho người bản xứ. Trong các tác phẩm đầu tay của Las Casas, ông ủng hộ việc sử dụng nô lệ châu Phi và da trắng thay vì người bản địa ở Tây Ấn, song lúc ấy ông không hể hay biết rằng thực dân Bồ Đào Nha cũng đang tiến hành "cuộc chiến tranh tàn bạo và phi nghĩa dưới cái mác truyền bá đức tin".[4] Đến tận lúc về già, ông mới rút lại quan điểm này, bởi ông coi cả hai hình thức nô dịch đều sai trái như nhau.[5] Năm 1522, ông nỗ lực khởi động công cuộc đồng hóa hòa bình mới tại bờ biển Venezuela nhưng bất thành. Las Casas gia nhập Dòng Anh Em Giảng Thuyết và trở thành một giáo sĩ, rời bỏ cuộc sống công cộng trong một thập kỷ. Ông bôn ba tại Trung Mỹ, truyền giáo cho người Maya ở Guatemala và tham gia vào các cuộc thảo luận với giáo dân thuộc địa, tìm cách tốt nhất để cải đạo người bản địa sang Cơ đốc giáo.Quay về Tây Ban Nha để tuyển mộ thêm những nhà truyền giáo, ông tiếp tục vận động triều đình bãi bỏ chế độ encomienda và gặt hái được thành quả sau khi Vương quyền Tây Ban Nha thông qua bộ Tân Luật vào năm 1542. Ông sau được bổ nhiệm làm Giám mục của Chiapas, nhưng chỉ phụng sự trong một thời gian ngắn trước khi bị triệu về Tây Ban Nha do bè lũ thực dân encomenderos bất mãn với bộ luật mới kèm các chính sách ưu ái người Anh-điêng. Ông dành phần đời còn lại phục vụ tại triều đình Tây Ban Nha; ở đó, ông tiếp tục có những ảnh hưởng lớn lao đối với các vấn đề Anh-điêng. Năm 1550, ông tham gia vào cuộc tranh luận Valladolid chống lại Juan Ginés de Sepúlveda, người cho rằng thổ dân da đỏ là lũ hèn mọn không phải con người và nếu chúng muốn văn minh thì phải phục tùng người Tây Ban Nha. Las Casas bác bỏ ý kiến đó, khẳng định rằng người Anh-điêng hoàn toàn là con người, và việc khuất phục cưỡng bức họ là không hề chính đáng.Bartolomé de las Casas dành 50 năm cuộc đời tích cực đấu tranh chống chế độ nô lệ và sự lạm dụng các dân tộc bản địa bằng cách cố gắng thuyết phục triều đình Tây Ban Nha thông qua các chính sách thực dân nhân đạo hơn. Không giống một số linh mục khác, những kẻ luôn tìm mọi cách tiêu hủy bằng được kho tàng văn sử học của người bản xứ, ông nghiêm khắc lên án và phản đối hành động đó.[6] Mặc dù không hoàn toàn thay đổi được quan điểm của người Tây Ban Nha về chủ nghĩa thực dân, nỗ lực của ông đã giúp cải thiện địa vị pháp lý của người bản xứ, và khiến các chính quyền thuộc địa chú trọng hơn vào vấn đề đạo đức của chủ nghĩa thực dân.